Basketbol Kuralları Nelerdir?
Basketbol dünyada futboldan sonra en çok oynanan ve seyirci potansiyeline sahip olan bir spordur. Dünya üzerinde her sene bir çok farklı turnuvası düzenlenen basketbol sporunun ülkemizde de dünyada da önemi büyüktür. Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa gibi basketbolda üstün başarılara sahip olan basketbol takımları dünyada en çok takip edilen kulüpler arasında yer almaktadır.
Böylesine büyük organizasyonlara ev sahipliği yapan sporun kuralları da oldukça geniştir. Nursan Spor olarak sizler için sadece basketbol sahası yapmakla kalmıyor aynı zamanda da basketbol sporu ile alakalı gerekli bilgileri veriyoruz. Peki basketbol nasıl oynanır ve basketbol kuralları nelerdir incelemeye başlayalım.
Basketbol Nasıl Oynanır?
Basketbol 5’er kişilik 2 takımın karşı karşıya gelmesi şeklinde topla oynanan bir oyundur. Bir takım kaptanı vardır. Basketbolda amaç 3.05 metre yüksekliğe sahip olan potadan topu belli uzaklıklardan ve belli kurallar çerçevesinde geçirmektir. Basket atarken steps gibi hatalar yapılırsa basket sayılmaz örneğin. Steps gibi bütün basketbol kurallarını bugün sizler ile paylaşacağız.
Basketbolun tarihine bakacak olursak ilk olarak 1891’de James Naismith isimli kişi tarafından oynandığını görürüz. Zamanla beyzol oyuncularının ve atletlerin ilgisini çeken basketbol oyunu ilk başlarsa uzakta duran bir sepete topun atılması şeklinde oynanıyordu. Zamanla popülerliğini arttıran bu oyun şu anda dünya çapında milyonlarca kişi tarafından tutkuyla izlenmektedir.
Basketbol Saha Ölçüleri Nedir?
- Profesyonel bir basketbol sahasında saha ölçüsü uzun kenar 28m x 15m kısa kenar olarak yapılmaktadır.
- Sahayı 2’ye bölen bir orta çizgi vardır ve bu çizginin boyu 15 metredir.
- Saha ortasında bulunan yuvarlağın ölçüsü 3,6 metredir.
- Basket pota ölçüsü 1,8 ve 1,2 olarak yapılabilmektedir.
- Pota çemberi yerden 3.05 metre yüksekliktedir.
- Pota çemberi çapı 45cm’dir.
- Serbest atış çizgi uzunluğu 3,6 metre
- Serbest atış çizgisinin kısa kenara uzaklığı 5,80 metre iken
- 3 sayı çizgisi uzun kenardan 0,90 metre içerden ölçülmektedir.
- Basketbol topu çevresi; 75-78cm, çapı; 12,3cm, ağırlığı; 600-650 gram olmaktadır.
Basketbol Oyun Süresi Nedir?
Basketbolda toplam oyun süresi 10’ar dakikadan 4 periyot şeklinde gerçekleşir. Toplam 40 dakika süren bir maçı saatlerce izlemeniz mümkündür çünkü basketbolda top durduğu zaman süre de durur. Bu yüzden 40 dakikalık bir maç çok daha uzun saatler oynanabilmektedir.
2.period sonunda 15 dakika mola verilen maçta her takımın her bir period için 1 er mola hakkı vardır. 4. Perdiodda ise bu mola hakkı 2’ye çıkarılmaktadır.
6 Ocak 1951 tarihinde oynanan ve NBA tarihinin en uzun maçı ünvanına sahip maç Rochester Royals ve Indianapolis Olympians arasındaki 78 dakikalık karşılaşmadır. Oyun 6 kez uzatmalara gitmesi sebebi ile bu kadar uzamıştır.
Peki basketbol kurallarını belirleyen kurum hangisidir. Futbolda Uluslarası Futbol Federasyonu (IFF) futbol oyun kurallarını belirlerken basketbolda da oyun kurallarını belirleyen kurum uluslarası basketbol federasyonu yani FIBA (Fédération Internationale de Basketball Associatio)’dır. Dünya basketbolunu yöneten kurum budur ve tüm dünyadaki basketbol müsabakalarının sorumluluğu FIBA üzerindedir.
Şimdi hep birlikte basketbol oyun kurallarının detaylarını inceleyelim.
En Önemli Basketbol Oyun Kuralları
- 5’er kişilik 2 takım ile oynanır. Her takımın 7 yedek oyuncusu bulunur.
- Oyun sonunda en çok sayıyı atan takım maçı kazanır.
- Oyunda hakemler, masa görevlileri ve teknik komiser maçı yönetir.
- Saha ölçüleri 28m x 15m ölçülerinde olmak zorundadır.
- Kenar ve dip çizgiler basket sahasına dahil edilmez ve herkes bu çizgilerden en az 2 metre uzakta durmalıdır.
- Eğer oyuncu toplam 5 faul yaparsa oyundan atılır, aynı maçta tekrar oynayamaz.
- Hakem durdurmadıkça top çemberden dönse bile maç devam eder.
- Toplam 3 hakem bulunmaktadır ve bunlar maç hakemi yardımcı hakemler ve masa hakemleri olarak isimlendirilir.
- Oyun beraberlik ile tamamlanırsa 5’er dakikalık uzatma pediodu oynanır.
- Basketbolda 1 hucüm süresi 24 saniyedir ve takım bir hücumu 24 saniyede tamamlamak zorundadır.
- Hücüm yapan takım kendi yarı sahasını 8 saniye içerisinde geçmelidir.
- Uzatmaya giden maçta ekstra 1’er dakikalık molalar kullanılır.
- Eğer oyuncu topu sürerken eline alıp durursa topu ya potaya göndermelidir ya da bir arkadaşına pas atmalıdır, eline aldıktan sonra topu tekrar süremez.
- Oyuncu değişikliği sayısı sınırsızdır. 5 Faul hakkını doldurmayan her oyuncu tekrar oyuna girebilir.
- Bir periodda bir takım toplam 4 faul yaparsa ardından gelen tüm faullerde karşı takım serbest atış kullanır.
- 3 sayı çizgisi içinden atılan atış basket olursa 2 puan değerinde, 3 sayı çizgisi dışından atılan atış basket olursa 3 puan değerindedir.
- Oyun sadece elle oynanır. Bacak ya da ayak ile topa müdahale edilemez.
- Top çembere tersten atılır ise kural ihlali yapılmış olur.
- İlk period hakemin hava atışı ile başlar diğer periodlar ise takım sırası ile kenardan başlar.
- Teknik faul ve sportmenlik dışı faul yapıldığı zaman oyuna hakem masasının karşısındaki kenar çizgisinden başlanır.
- Eğer kural ihlali yapılırsa top karşı takıma verilir.
- Hücumdaki bir takıma atış pozisyonunda faul yapılır ise basket olursa basket geçerli sayılır ve BASKET FAUL verilerek takımın bir serbest atış kullanmasına hak kazandırır.
Basketbol Terimleri Nelerdir?
Smaç; Potaya koşarak topu sertçe potadan geçirerek atılan basket çeşidine smaç denir.
Blok: Hücum yapan rakip takım oyuncusunu faul yapmadan durdurma hareketidir.
Steps: Oyuncunun topu yere vurmadan bir adımdan fazla yürümesine denir.
Dribling: Topu sektirerek istediğin yöne doğru yönelmek
Turnike: 3 adım kuralıdır. Top tutulduktan sonra 2 adım atılır ve 3. Adımda top potaya atılır.
5 Saniye Kuralı: Topu tutan oyuncunun 5 saniyeden fazla hareketsiz kalması sonucu oluşan kural hatası.
Gördüğünüz gibi basketbol oldukça fazla kuralı olan ve dikkatli bir şekilde oynanması gereken bir oyundur. Basketbol oyun kuralları hakkında detaylı bilgi öğrendiğimize göre bu noktada basketbolun oynandığı saha da oldukça önemli olup, kaliteli bir zemin üzerinde oynanması gerekmektedir. Nursan Spor olarak basketbol sahası yapımı konusunda uzman ekibimiz ile birlikte sizlere hizmet vermekten zevk duyarız. Daha fazla bilgi için web sitemizi inceleyebilir bizimle iletişime geçebilirsiniz.